دیابت بارداری نوعی از دیابت است که به طور ناگهانی در دوران بارداری تشخیص داده میشود در حالیکه مادر باردار تا قبل از این دوره، مبتلا به دیابت نبوده است.
تشخیص به موقع دیابت بارداری اهمیت بسیاری دارد چرا که میتوان با تشخیص به موقع آن، خطر عوارض قند بالا در بارداری مانند وزن بالای نوزاد (ماکروزومی)، سقط جنین، مرده زایی و مسمومیت بارداری (پره اکلامپسی) را کاهش داد.
دیابت بارداری در اکثر موارد با اصلاح عادات غذایی و فعالیت بدنی قابل کنترل است.
ریسک فاکتور های ابتلا به دیابت بارداری
- ابتلا به ديابت نوع 2 در افراد درجه يك خانواده
- سن مادر 25 سال یا بیشتر
- مادر با اضافه وزن یا چاقی
- سابقه ابتلا به دیابت بارداری در بارداري هاي قبلي
- سابقه زایمان نوزادی با وزن بیشتر از 4 کیلوگرم
- سابقه سندروم تخمدان پلی کیستیک
- HDL کمتر از 45 یا تری گلیسیرید بالای 125

تشخیص دیابت بارداری
افزایش قند خون در هر زمانی از دوران باردرای میتواند اتفاق بیافتد اما با توجه به اینکه دیابت بارداری معمولا در سه ماهه سوم ایجاد میشود، آزمایشهای غربالگری و تشخیص دیابت بارداری برای تمام مادران باردار باید در هفته 24 تا 28 بارداری انجام شود.
برای تشخیص دیابت بارداری از آزمایش قند خون استفاده میشود که در چند مرحله انجام می شود.
تغذیه در دیابت بارداری
توصیه های کلی تغذیه در دیابت بارداری :
- دريافت وعده هاي غذايي منظم شامل 3 وعده اصلي و 3 ميان وعده
- مصرف متعادلي از كربوهيدرات پيچيده مانند نان سبوس دار و حبوبات
- مصرف لبنيات كم چرب، گوشت بدون چربي و تخم مرغ
- مصرف غذاهاي غني از پروتئين و كم چرب شامل ماهي، مرغ و بوقلمون
- محدود كردن قندهاي ساده مانند شكر، شيريني و آبميوه هاي صنعتي
- مصرف آب كافي ( 8 تا 10 ليوان در روز )
فعالیت بدنی کافی میتواند به کنترل بهتر قند خون و وزن گیری مناسب کمک کند.
مناسب ترین ورزش برای خانم های باردار پیاده روی، شنا یا دوچرخه سواری است و در دوره بارداری باید از انجام ورزش هایی که در آنها احتمال ضربه به شکم، سقوط از ارتفاع یا زمین خوردن وجود دارد اجتناب شود.
توصیه میشود خانم های باردار در طول هفته حداقل 150 دقیقه فعالیت بدنی داشته باشند.
در صورتی که پزشک برای مادر باردار تشخیص استراحت مطلق دهد، او مجاز به ورزش کردن نخواهد بود چرا که برای سلامت خود و جنین خطراتی را همراه خواهد داشت. بنابراین ضروری است که خانم باردار در مورد امکان، نوع و میزان ورزش در دوره بارداری حتما با پزشک خود مشورت کند.